Czym jest dokument SAD?
SAD (Single Administrative Document)
Jednolity Dokument Administracyjny to uniwersalny statystyczny dokument celny, który pełni funkcję wniosku o wszczęcie postępowania celnego. Znajduje zastosowanie w międzynarodowym obrocie towarowym w zakresie procedury tranzytowej oraz procedur przywozowych i wywozowych. SAD wykorzystywany jest bezwzględnie w stosunku do wszystkich towarów. Jednolity Dokument Administracyjny uchwaliła „Konwencja o uproszczeniu formalności w obrocie towarowym (SAD)” z dnia 20 maja 1987 roku. Ustanowiona została w szwajcarskim mieście Interlaken. Początkowo dokument obowiązywał jedynie w krajach EWG – Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej. W chwili obecnej, od 11 kwietnia 1998 roku wymagany jest także w Polsce.
Formularz SAD
Formularz SAD ma zastosowanie względem wszystkich towarów, bez względu na ich rodzaj i pochodzenie. Pełni on funkcję wniosku o wszczęcie postępowania celnego. Formularze SAD zawierają 8 kart stosowanych zamiennie w zależności od rodzaju procedury: Karta 1, 2, 3 dotyczy formalności związanych z wywozem Karta 4, 5 dotyczy tranzytu oraz potwierdzenia unijnego statusu towarów Karta 6, 7, 8 dotyczy formalności związanych z przywozem Wzór formularza dokumentu SAD znajduje się na stronie MF w zakładce „Cło” – „Formularze”. Obecnie zgłoszenia celne bez względu na rodzaj procedury dokonywane są tylko w formie elektronicznej i przesyłane do systemów celnych jako komunikaty podpisane kluczem do bezpiecznej transmisji danych. Forma papierowa zgłoszenia może być wykorzystywana sporadycznie jedynie w procedurze importu dokonywanego przez osobę fizyczną.
Formularz SAD zastąpił jednocześnie 6 innych dokumentów stosowanych podczas odprawy celnej towarów. Celem jego uchwalenie było przede wszystkim uproszenie stosowanych dotychczas w obrocie towarowym procedur, a także usprawnienie statystyki celnej. SAD złożony jest z 9 kart.
Obecnie funkcjonuje jednocześnie kilka możliwości stosowania Jednolitego Dokumentu Administracyjnego w obrocie towarowym. Głównie wykorzystuje się pełen zestaw formularzy. Ma to miejsce wówczas, gdy w czasie procedury wywozowej uczestnik obrotu stosuje dokument zawierający wszystkie 9 kart. Są one niezbędne do właściwego wypełnienie procedury tranzytowej oraz załatwienia wszelkich formalności.
Odstępstwa stosowania dokumentu SAD
Czasem dopuszczalne jest też stosowanie tylko zestawów częściowych dokumentu. Uczestnik danej procedury może zastosować tylko niektóre kart, które są mu potrzebne do wypełnienia formalności na jednym z etapów obrotu towarowego, czyli np. jedynie przywozu lub wywozu towarów. W niektórych przypadkach może on także do kart wymaganych na danym etapie dołączyć pozostałe karty, które są z kolei niezbędne na kolejnych etapach.
Zastosowanie SAD nie należy do najłatwiejszych. Trudności wynikają przede wszystkim z błędów popełnianych w czasie wypełniania kart przez przewoźników oraz niekompletnej komputeryzacji.